Actieradius van elektrische auto’s: zo werkt het

Waarom komt de ene elektrische auto verder dan de andere?
Bij elektrische auto’s gaat het vaak over de actieradius, ook wel range of bereik genoemd. Het is de afstand die je kunt rijden op één acculading. Je kunt het vergelijken met de afstand die een brandstofauto komt op een volle tank benzine of diesel, met natuurlijk het belangrijke verschil dat opladen langer duurt dan tanken.

De actieradius van een elektrische auto is simpel gezegd het product van twee factoren: de capaciteit van het accupakket (vergelijkbaar met de inhoud van je brandstoftank) en het verbruik van de auto.

Verbruik

Zoals een grote en zware auto doorgaans meer brandstof verbruikt dan een kleine auto, verbruiken ook grote en zware elektrische auto’s meer elektriciteit dan een compacte elektrische auto. Bij brandstofauto’s geven we het verbruik vaak aan als het aantal verbruikte liters per honderd kilometer, bij elektrische auto’s spreken we over het aantal kilowattuur (kWh) per honderd kilometer. De zuinigste elektrische auto’s van het moment, zoals de Tesla Model 3 en de Hyundai Ioniq Electric, scoren in de praktijk net onder de 15 kWh per 100 km.

Aan de andere kant van het spectrum vinden we grote crossovers als de Audi e-tron en de Jaguar I-Pace, die rond de 23 kWh per honderd kilometer verbruiken.
Niet alleen de auto heeft invloed op het verbruik, je rijstijl heeft dat ook. Rij je defensief, gebruik je regeneratief remmen (waarbij energie wordt teruggewonnen) en denk je om je snelheid, dan zul je een beter verbruik scoren dan wanneer je het stroompedaal diep intrapt. Ook de verwarming en airconditioning verbruiken energie en zijn daarmee van invloed op het verbruik.

Capaciteit van het accupakket

De capaciteit van een accupakket is de hoeveelheid energie die opgeslagen kan worden, we drukken dit uit in kilowattuur. De capaciteit hangt sterk samen met het formaat van de accu’s. In een groot accupakket kun je in de regel meer energie opslaan dan in een kleiner accupakket. Accupakketten zijn vele malen groter dan de benzinetank van een brandstofauto en daardoor is het formaat van de auto ook vaak de belangrijkste beperkende factor voor het formaat van het accupakket: in een kleine auto zal simpelweg geen ruimte zijn voor een heel groot accupakket.
Daarnaast is er ook nog zoiets als energiedichtheid, de verhouding tussen de capaciteit van een accu en het formaat.

Door nieuwe accutechniek gaat de energiedichtheid nog altijd omhoog. Zo introduceerden bijvoorbeeld Hyundai en Renault updates van respectievelijk de Ioniq Electric en de Zoe, waarbij het fysieke formaat van het accupakket hetzelfde bleef, maar de capaciteit en daarmee de actieradius flink toenam.

Actieradius in de winter

Accu’s presteren het beste bij een temperatuur tussen de 15 en 25 graden, vooral in de winter neemt de actieradius van een elektrische auto vaak een behoorlijk stuk af. Dat komt deels doordat de batterijen bij een lage temperatuur minder efficiënt werken. Daarnaast staat ook de verwarming in de auto aan, wat zorgt voor een hoger verbruik.

Veel nieuwe elektrische auto’s zijn voorzien van een geconditioneerd accupakket: deze kan worden gekoeld of verwarmd. Dit kost weliswaar wat energie, maar omdat de accu’s op een ideale bedrijfstemperatuur worden gehouden is er onder aan de streep sprake van een kleiner verlies van actieradius.

WLTP en NEDC

Fabrikanten zijn verplicht om een fabrieksopgave van het verbruik van hun auto’s te geven. Op basis van die cijfers wordt ook de actieradius van elektrische auto’s berekend. Alle auto’s worden aan een vaste, gestandaardiseerde laboratoriumtest onderworpen. Voorheen was dat de NEDC-testcyclus, maar de testresultaten bleken erg ver van het praktijkverbruik te liggen.

De Europese Unie heeft toen een nieuwe, veel realistischere test ontworpen, de WLTP-cyclus. Deze cijfers geven een beter beeld, al zien we nog steeds dat de werkelijke verbruikscijfers vaak iets hoger uitvallen. Op een aparte pagina hebben we veelgestelde vragen over de WLTP beantwoord.